Światowy kryzys a przestępczość

Światowy kryzys a przestępczośćKryzys wywołany przez stan epidemiologiczny, z którym obecnie zmaga się świat, spowodował wiele zmian w różnych aspektach naszego życia. Dotkliwie odczuwane są konsekwencje zamrożenia gospodarki. Wiele osób utraciło swoje miejsca pracy, w związku z dokonywaną przez pracodawców redukcją stanowisk. Co chwilę docierają informacje o bankructwie kolejnych firm, dochody znacznej liczby gospodarstw domowych zostały obniżone, a wielu ludzi musiało się przebranżowić. Z drugiej strony wiele osób boryka się z kryzysami psychicznymi wynikającymi z niepewności co do przyszłości. Niepokoi się stanem zdrowia bliskich, obawą przed zachorowaniem oraz przeciążeniem systemu opieki zdrowotnej. Co więcej, musimy mierzyć się z nasileniem przestępczości w Internecie, różnego rodzaju oszustw oraz eskalacją przemocy domowej.

Czym jest przestępczość i jakie są jej rodzaje

Pod pojęciem przestępczości kryją się wszystkie czyny, które są zabronione przez ustawę pod groźbą kary. Czyny te muszą zostać popełnione na danym terenie lub w danym kraju w określonym czasie. Osobie, która dopuściła się przestępstwa, może grozić wyznaczenie kary lub zastosowanie wobec niej środka karnego. Artykuł 42 Kodeksu karnego wyróżnia: grzywnę, ograniczenie wolności, pozbawienie wolności, 25 lat pozbawienia wolności oraz dożywotnie pozbawienie wolności. Przykładami przestępstw są następujące czyny: spowodowanie wypadku komunikacyjnego, kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem substancji odurzających. Ale także: kradzież, handel narkotykami, nielegalne posiadanie broni, gwałt lub zabójstwo. 

Wachlarz przestępstw jest ogromny, tak samo, jak motywy ich dokonywania oraz osobiste historie przestępców. Dziedziną nauki, która zajmuje się m.in. profilem przestępcy jest kryminologia. Próbuje ona odpowiedzieć na pytania: kim jest przestępca, dlaczego się nim stał oraz jakie działania należy podjąć, aby ludzie nie wchodzili na drogę przestępczości. Kryminalistyka z kolei jest dziedziną nauki, która zajmuje się wykryciem przestępstwa oraz wskazaniem przestępcy.

Kryminologia i kryminalistyka w Wyższej Szkole Prawa

W ramach specjalności Kryminologia i kryminalistyka, studenci WSP biorą udział w rozmaitych zajęciach. Przedmioty te to: bezpieczeństwo publiczne, technologie informacyjne, technika kryminalistyczna, podstawy procesu karnego, badania medyczne w kryminalistyce, zwalczanie przestępczości czy międzynarodowa współpraca policyjna. Wszystkie te przedmioty pozwalają absolwentom kierunku Bezpieczeństwo Wewnętrzne Wyższej Szkoły Prawa na dołączenie do grona specjalistów. A następnie na zatrudnienie w pionach operacyjnych oraz dochodzeniowo-śledczych organach ścigania. Studenci odbywają również 6-miesięczne praktyki, dzięki którym zdobywają pierwsze doświadczenie zawodowe. Uczelnia oferuje także pomoc w wejściu na drogę zawodową poprzez działające doradztwo zawodowe indywidualne oraz grupowe. 

Przestępczość w czasie koronawirusa

W czasie pandemii gwałtownie zwiększyła się liczba osób wykonujących pracę z domu oraz przebywających na kwarantannie. Brak możliwości wyjścia na zewnątrz oraz przebywanie w tym samym pomieszczeniu przez dłuższy czas nierzadko przyczynia się do eskalacji istniejących wcześniej konfliktów. To sprawia, że przemoc domowa narasta. Może ona przybrać postać przemocy fizycznej, psychicznej, ekonomicznej lub seksualnej. ONZ opublikowało 9 kwietnia 2020 roku  raport dotyczący wpływu koronawirusa na życie kobiet. Pokazuje on, iż we Francji od momentu marcowego lockdownu liczba zgłoszeń dotyczących przemocy domowej wzrosła o 30%. Wzmożone zgłaszanie przypadków przemocy domowej odnotowano również w  innych europejskich krajach: Wielkiej Brytanii, Niemczech czy Hiszpanii. W raporcie znajdziemy również informacje o Kanadzie oraz Stanach Zjednoczonych. Częstym utrudnieniem w  szukaniu pomocy, z jakim spotykają się ofiary, jest ciągła obecność oprawcy w domu. W Polsce istnieje aplikacja o nazwie “Twój Parasol”, dzięki której ofiary przemocy domowej mogą uzyskać dostęp do organizacji oferujących wsparcie, a także przesłać zgłoszenie o przemocowym zdarzeniu. Aplikacja jest zakamuflowana, co oznacza, że oficjalnie dostarcza informacje pogodowe zgodne z lokalizacją urządzenia. 

Obecnie warto być szczególnie wyczulonym na wszelkie oferty testów oraz szczepionek na koronawirusa, które przychodzą w formach smsów na telefony komórkowe. Oszuści doskonale zdają sobie sprawę z tego, że wiele osób obawia się o zdrowie i szuka możliwości zabezpieczenia się przed zachorowaniem. Przestępcy wysyłają również wiadomości z informacją o wysokim prawdopodobieństwie zakażenia koronawirusem. Następnie odbiorca otrzymuje prośbę o wykonanie połączenia w celu uzyskania informacji. Podjęcie decyzji o takim połączeniu wiąże się z narażeniem na spore koszty. Takie działania zaliczają się do cyberprzestępstw i należy zachować czujność za każdym razem, kiedy treść otrzymanego smsa lub maila wydaje się nam podejrzana. 

Cyberprzestępstwa w dobie koronawirusa­­

Koronawirus spowodował szereg zmian zarówno w życiu zawodowym, jak i osobistym. Zmiany te w wielu przypadkach sprowadzają się do zwiększenia aktywności w Internecie. Pracujemy zdalnie wykorzystując komputery i laptopy. Dokonujemy zakupów przy użyciu tabletów lub smartfonów, a także instalujemy aplikacje mające ułatwić nam codziennie funkcjonowanie. Wszystkie te aktywności sprawiają, że ryzyko zetknięcia się z cyberprzestępczością wzrasta. Termin cyberprzestępczość nie jest w polskim prawie jednoznacznie zdefiniowany. Bazując na definicji przyjętej przez UE można uznać, że pojęcie cyberprzestępczości określa przestępstwa, do których popełnienia dochodzi przy użyciu komputerów lub z wykorzystaniem sieci internetowej. Ale także czyny, które są skierowane przeciwko sieci internetowej i systemom informatycznym. 

W kwietniowym raporcie Europolu dotyczącym cyberprzestępczości w dobie koronawirusa pojawiła się informacja, iż miał on największy wpływ na częstotliwość popełniania przestępstw w sieci w porównaniu z popełnianiem innych zabronionych czynów. Przestępcy bardzo szybko zaadaptowali się do nowej sytuacji wykorzystując lęk i niepokój pojawiający się u tak wielu osób. Szczególnie często wykorzystywanym sposobem był phishing oraz ransomware (złośliwe oprogramowanie, które blokuje dostęp użytkownika do komputera aż do momentu zapłacenia okupu). Według prognoz Europolu wymienione metody będą dalej wykorzystywane na coraz większą skalę.

Cyberprzestępstwa w liczbach

Jak wynika z raportu opublikowanego przez Interpol w sierpniu 2020 roku dotyczącego wpływu pandemii na rozwój cyberprzestępczości, przestępcy podejmowali atak nie tylko na osoby prywatne czy małe firmy. Ale również na duże korporacje i rządy, odgrywające znaczącą rolę w walce z epidemią. W Europie zaobserwowano kopiowanie rządowych stron internetowych w celu kradzieży danych internautów. Z raportu wynika także, że częstą praktyką przestępców w obecnej sytuacji jest rejestrowanie złośliwych domen. Adresy takich stron zawierają słowo „koronawirus” lub „COVID”. Mają one na celu wyłudzenie danych oraz instalację złośliwego oprogramowania. Takie działanie jest kolejnym przykładem wykorzystania przez przestępców faktu, iż internauci nieustannie poszukują informacji o koronawirusie i na bieżąco śledzą sytuację z nim związaną. Z raportu wynika, iż dwie trzecie europejskich krajów członkowskich zgłosiło znaczny wzrost występowania takich złośliwych domen. Bazując na danych pochodzących od państw, które wzięły udział w badaniu w okresie od kwietnia do maja 2020 roku, Interpol donosi, że w okresie pandemii zaobserwowano wzrost występowania phishingu oraz oszustw o 59%, malware i ransomware o 36%, złośliwych witryn o 22% oraz fake newsów o 14%.

Ciekawe informacje przedstawiła również amerykańska firma Palo Alto Networks zajmująca się cyberprzestępczością. Zarejestrowała ona bowiem od lutego do marca 2020 roku wzrost średniej dziennej rejestracji domen, których nazwy związane były z koronawirusem o 656%., Natomiast o 569% wzrosło zjawisko złośliwych rejestracji, w tym złośliwego oprogramowania oraz phishingu. Wraz z końcem marca firma zarejestrowała 116 357 nowych domen, których nazwa związana była z koronawirusem. Spośród nich 2022 stanowiły złośliwe oprogramowania.

Co zyskasz studiując kryminologię i kryminalistykę lub kryminologię i kryminalistykę w połączeniu z cyberprzestępczością?

Interesuje Cię tematyka zwalczania przestępczości i chciałbyś związać z nią swoją przyszłość zawodową? Zachęcamy do zapoznania się ze specjalnością Kryminologia i kryminalistyka w Wyższej Szkole Prawa! W trakcie studiów dowiesz się, w jaki sposób należy konstruować profil przestępcy oraz zabezpieczać miejsce zbrodni. Ponadto poznasz dostępne techniki śledcze oraz na czym polega współpraca różnych służb w walce z przestępczością. Zdobędziesz również praktyczne umiejętności z zakresu specjalistycznych badań kryminalistycznych. Będziesz potrafił ocenić przestępcze zjawiska, dokonać ich pomiaru oraz poddać analizie. Jako absolwent tej specjalności będziesz mógł znaleźć zatrudnienie m.in. w służbach mundurowych, specjalnych, więziennictwie, firmach ochroniarskich czy instytucjach zajmujących się szeroko pojętym bezpieczeństwem wewnętrznym. Nasza Uczelnia jest świadomego tego, jak ważne jest czerpanie wiedzy od najlepszych – dlatego organizujemy spotkania z doświadczonymi specjalistami. Do tej pory studenci Kryminologii i kryminalistyki mieli okazję wziąć udział w spotkaniu m.in. z Janem „Majami” Fabiańczykiem – byłym policjantem kryminalnym. Gościem naszej uczelni był również Wojciech Wybraniec – były rzecznik prasowy komendy wojewódzkiej Policji. Na terenie Uczelni działają również koła naukowe, do których przyłączenia serdecznie zapraszamy.

Studenci WSP mają także możliwość realizowania zajęć na specjalności cyberprzestępczość oraz kryminologia i kryminalistyka jednocześnie. Dzięki temu równocześnie zgłębiają swoją wiedzę dotyczącą przestępstw w życiu rzeczywistym jak i w sieci. Studiując specjalność, jaką jest cyberprzestępczość możesz poznać zagadnienia dotyczące terminologii programistycznej, jak i nauczysz się samego programowania. Dopełnieniem tej wiedzy będzie poznanie najnowszych technik i narzędzi służących do wykrywania cyberprzestępczości oraz zabezpieczania sprzętu elektronicznego. Cyberświat rozwija się dynamicznie, stąd też zajęcia w Wyższej Szkole Prawa prowadzone są przez praktyków w swoich dziedzinach. Wiedza i umiejętności zdobyte na zajęciach przełożą się odpowiednie umiejętności w pracy zawodowej. Zawody te powiązane są z cyberbezpieczeństwem, zarządzaniem kryzysowym czy doradztwem w zakresie bezpieczeństwa systemów i sieci.