Jak zostać notariuszem?
Notariusz to osoba zaufania publicznego, która pełni rolę gwaranta pewności obrotu prawnego. Jego podstawowym zadaniem jest sporządzanie aktów notarialnych, uwierzytelnianie dokumentów oraz zabezpieczanie interesów stron i osób trzecich. Dowiedz się, jakie studia na notariusza wybrać. Jakie wymagania ustawodawcze musisz spełnić oraz jaką ścieżkę edukacyjno-zawodową obrać, aby dołączyć do prestiżowego grona notariuszy w Polsce.
Notariusz definicja – kto może nim zostać?
Zgodnie z Ustawą z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (Dz.U.2024.1001 t.j.), notariusz to osoba zaufania publicznego powołana do dokonywania czynności notarialnych. Działa jako funkcjonariusz publiczny, a sporządzane przez niego akty mają charakter dokumentów urzędowych (art. 2, § 1-2).
Zgodnie z art. 11 Prawa o notariacie, kandydat na notariusza musi:
- Posiadać obywatelstwo polskie (lub inne przewidziane ustawą).
- Korzystać w pełni z praw publicznych oraz mieć pełną zdolność do czynności prawnych.
- Być nieskazitelnego charakteru i dać rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu.
- Ukończyć wyższe studia prawnicze i uzyskać tytuł magistra prawa.
- Odbyć aplikację notarialną.
- Zdać egzamin notarialny.
- Ukończyć 26 lat.
Studia na notariusza – prawo w teorii i praktyce
Pierwszy krok do zdobycia tytułu notariusza to pięcioletnie studia prawnicze. Program tych studiów obejmuje szeroki zakres przedmiotów, w tym m.in. prawo cywilne, prawo karne, prawo administracyjne, prawo handlowe czy prawo gospodarcze publiczne – szczegóły: https://prawowroclaw.edu.pl/oferta/prawo-5-letnie-studia/. Ważne, aby już na tym etapie wybierać przedmioty związane z prawem cywilnym i notarialnym, bo właśnie one będą fundamentem przyszłej aplikacji.
Wybór uczelni jest równie istotny, ponieważ wysoki poziom nauczania przekłada się na lepsze przygotowanie do kolejnych etapów kariery. Wyższa Szkoła Prawa we Wrocławiu oferuje kompleksowe, a przy tym nowoczesne podejście do edukacji prawniczej, łącząc teorię z praktyką.
Aplikacja notarialna – pierwszy krok w praktyce
Dla przyszłych notariuszy i notariuszek najczęściej obieraną ścieżką kariery po studiach prawniczych jest ukończenie aplikacji (szkolenia przygotowawczego).
Pierwszym krokiem jest zdanie egzaminu wstępnego na aplikację notarialną, który polega na sprawdzeniu wiedzy kandydata z zakresu (Art. 71b § 4.):
- materialnego i procesowego prawa cywilnego,
- prawa rodzinnego i opiekuńczego,
- prawa gospodarczego,
- spółek prawa handlowego,
- prawa pracy i ubezpieczeń społecznych,
- materialnego i procesowego prawa administracyjnego,
- postępowania sądowoadministracyjnego,
- prawa Unii Europejskiej,
- prawa finansowego,
- prawa prywatnego międzynarodowego,
- prawa konstytucyjnego,
- prawa o ustroju sądów i prokuratur, samorządu notarialnego i innych organów ochrony prawnej działających w Rzeczypospolitej Polskiej.
Aplikacja notarialna trwa 3,5 roku i wymaga od aplikanta pełnego zaangażowania. Organizowana przez Radę Izby Notarialnej ma na celu przygotowanie młodych prawników do praktycznego wykonywania zawodu (art. 35, pkt 3).
Program aplikacji obejmuje:
- szkolenia z zakresu czynności notarialnych.
- praktyki w kancelariach.
- zajęcia seminaryjne prowadzone przez doświadczonych notariuszy.
Rada Izby Notarialnej ustala szczegółowy program szkolenia, a aplikant pozostaje pod opieką patrona. Opieka patrona obejmuje przygotowywanie projektów aktów i współuczestnictwo w czynnościach notarialnych (art. 22a).
Egzamin notarialny – finał czy dopiero początek?
Po odbyciu aplikacji kolejnym etapem drogi do zawodu notariusza jest trzyczęściowy egzamin notarialny, który weryfikuje znajomość ustaw i umiejętność ich praktycznego zastosowania przez aplikanta. Kandydat na notariusza musi przygotować projekty aktów notarialnych oraz wykazać się wiedzą z zakresu prawa cywilnego, finansowego czy administracyjnego. Egzamin ocenia komisja powołana przez Ministra Sprawiedliwości.
Pierwsza i druga część egzaminu notarialnego polegają na opracowaniu projektów aktów notarialnych na podstawie opisanych przypadków. Trzecia część egzaminu notarialnego polega na opracowaniu projektu odmowy dokonania czynności notarialnej albo uzasadnienia jej dopuszczalności albo na opracowaniu projektu czynności notarialnej innej niż akt notarialny (Art. 74d § 1,2).
Po pozytywnym wyniku pozostaje złożenie wniosku o powołanie na stanowisko notariusza. Minister Sprawiedliwości po konsultacji z Radą Izby Notarialnej wyznacza kancelarię i odbiera od kandydata ślubowanie (art. 15).
“Ślubuję uroczyście jako notariusz powierzone mi obowiązki wypełniać zgodnie z prawem i sumieniem, dochować tajemnicy zawodowej, w postępowaniu swym kierować się zasadami godności, honoru i uczciwości.”.
Ile zarabia notariusz?
Praca notariusza to nie tylko odpowiedzialność, ale też godne zarobki. Wynagrodzenie za czynności notarialne regulowane jest tzw. taksą notarialną, a jego wysokość określają przepisy Ministerstwa Sprawiedliwości (art. 5). Maksymalna stawka za czynność nie może przekroczyć sześciokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.
Cechy charakteru notariusza
Praca notariusza wymaga nieskazitelnego charakteru, o czym mowa w art. 11, pkt 2. To osoba precyzyjna, dyskretna i gotowa do rozwiązywania skomplikowanych problemów prawnych. Niezbędna jest umiejętność jasnego komunikowania się i empatii – notariusz często staje się mediatorem między stronami.
Studia na notariusza – inwestycja na lata
Notariusz to zawód zaufania publicznego, który łączy prestiż z odpowiedzialnością. Od pierwszego kroku na studiach prawniczych, przez aplikację, po egzamin notarialny – droga do tego zawodu jest wymagająca, ale warta wysiłku.
Jeśli masz cechy charakteru notariusza i gotowość na wieloletnie kształcenie, możesz liczyć na satysfakcjonującą karierę z wysokimi zarobkami i możliwością realnego wpływania na życie innych ludzi. Zawód notariusza to nie tylko prestiż, ale także satysfakcja z pełnienia ważnej funkcji publicznej, co gwarantuje pewność i bezpieczeństwo obrotu prawnego. Jeżeli jesteś gotów podjąć wyzwanie, droga do notariatu stoi przed Tobą otworem – wystarczy determinacja i konsekwencja w działaniu.
Zacznij już dziś i dołącz do grona tych, którzy strzegą praworządności i wspierają ludzi w najważniejszych momentach ich życia. Wybierz Wyższa Szkołę Prawa we Wrocławiu!